Haaien, je kent ze vast als de gemeneriken uit tekenfilms en de bloeddorstige monsters uit horrorprenten. Wanneer je aan haaien denkt, zie je waarschijnlijk grote, boze vissen voor je met enorme tanden. Maar zijn haaien wel echt zo gevaarlijk?
Wat is een haai?
Haaien zijn grote kraakbeenvissen met een kegelvormige kop, die al bestonden in de oertijd. De meeste haaien zijn lange, snelle en gespierde dieren die tussen de 17 centimeter en 12 meter lang kunnen worden. Er bestaan ongeveer 400 soorten haaien, waarvan er maar vier soorten gevaarlijk zijn.
Alle haaien zijn roofvissen die andere gewervelde dieren opeten.
Een haai wisselt heel regelmatig van tanden, waardoor zijn tanden altijd vlijmscherp zijn. Ze hebben een erg ruwe huid, die vroeger werd gebruikt als schuurpapier.
De meeste haaien worden 20 tot 30 jaar oud, maar er zijn enkele uitzonderingen. Zo zijn er de walvishaai en de Groenlandse haai die meer dan een eeuw oud kunnen worden!
Haaien leggen eitjes die de mama in haar buik uitbroedt. Wanneer de eitjes uitkomen, komen de baby’s uit het lichaam van hun moeder gezwommen.
Waar leven haaien?
Je kan haaien in bijna alle zeeën en oceanen tegenkomen. Enkel rond de noord- en zuidpool is het water te koud voor hen.
De haaien die potentieel gevaarlijk kunnen zijn voor de mens leven vooral in tropische wateren.
In de Noordzee kom je enkel de niet-gevaarlijke soorten tegen zoals de hondshaai, doornhaai en haringhaai.
Haai versus mens of mens versus haai?
De enige soorten haaien die gevaarlijk zijn voor de mens zijn de witte haai, de tijgerhaai, de stierhaai en de zandtijgerhaai. Het is echter niet omdat deze haaien gevaarlijk zijn voor de mens, dat ze ook op zoek gaan naar menselijke prooien. Haaien blijven het liefst uit de buurt van de mens. De kans dat je gedood wordt door een krokodil of octopus is zelfs groter dan dat je om het leven komt door de aanval van een haai!
Wanneer haaien toch aanvallen, is het vaak omdat ze zich vergist hebben (en bijvoorbeeld denken dat je een zeehond bent) of omdat ze geprikkeld zijn door de geur van bloed wanneer je je in hun territorium bevindt. Het beeld dat je misschien had van het bloeddorstige monster dat je aan stukken rijt wanneer je in de zee zwemt, klopt dus helemaal niet!
Meer zelfs, eigenlijk is het tegendeel waar. De mens is een grotere bedreiging voor de haai dan omgekeerd. Jaar na jaar worden haaien steeds meer een bedreigde diersoort. Haaien worden gevangen voor hun vinnen, omdat hier soep van gemaakt wordt en medicijnen mee gemaakt worden. Bovendien planten haaien erg traag voort, waardoor ze de toekomst van hun soort niet meer kunnen verzekeren. Sinds 2007 worden de haaien dan ook extra beschermd.
