Walvissen zijn voor veel mensen een mythische soort van dieren. Is het zoogdier of een vis? En is hij echt zo zachtaardig of net zo boosaardig als hij vaak wordt afgeschilderd in verhalen en films? Zo’n grote dieren spreken vaak tot de verbeelding, en daar wordt natuurlijk op ingespeeld door filmmakers en auteurs. Hier lees je alles wat je wil weten over dit kolossale zoogdier.
Is het een zoogdier, is het een vis?
In tegenstelling tot wat zijn naam beweert, is een walvis geen vis, maar een zeezoogdier. Over de herkomst van zijn naam bestaat discussie. Er zijn mensen die beweren dat het uit het Proto-Germaans komt, waar hij ‘hwalaz’ genoemd werd. Andere bronnen zeggen dat het woord walvis is afgeleid van het Proto-Indo-Europese woord ‘(s)kwal-o’, wat zoveel wil zeggen als ‘grote zeevis’.
Twee soorten
Er bestaan twee soorten walvissen, namelijk de tandwalvissen en de baleinwalvissen. Waarschijnlijk denk jij bij het woord ‘walvis’, net zoals de meeste mensen, aan een baleinwalvis. Dit soort walvis heeft geen tanden, maar wel een soort hoornachtige zeefstructuur waarmee ze hun voeding uit het water filteren. Tandwalvissen daarentegen zijn roofdieren. Tot deze soort behoren de dolfijnen, bruinvissen en potvissen.
Wat is kenmerkend aan een walvis?
Aangezien walvissen zoogdieren zijn en geen vissen, hebben ze longen om mee te kunnen ademen. Ze zijn ook warmbloedig en brengen levende jongen ter wereld; ze leggen dus geen eieren. Bovendien beschikken ze zelfs over speciale melkklieren om hun kleintjes mee te kunnen voeden. Een ander belangrijk kenmerk van walvissen, is hun postuur. Het zijn de grootste dieren die op onze aarde leven. Een blauwe vinvis kan zelfs tot 33 meter lang worden! Een ander belangrijk kenmerk van walvissen zijn de fonteintjes die ze soms uitblazen. Wanneer walvissen uitademen, doen ze dit al snuivend. Dit gaat met zo’n grote kracht gepaard, dat de gecondenseerde waterdamp door verkoeling als een fontein omhoog schiet. Walvissen zingen om te communiceren en om een partner te vinden. Dit gezang kan lang duren en ze kunnen ook al hun liedjes onthouden.
Waar leven walvissen?
Je kunt in alle oceanen walvisachtigen tegenkomen. De meeste soorten geven wel de voorkeur aan het frisse water in het noordelijk en zuidelijk halfrond. Maar ook in onze Noordzee en in de Middellandse Zee kun je walvissen tegenkomen. Dat is bij wijze van spreken natuurlijk, want walvissen zwemmen diep in de zee, waardoor je ze aan de oppervlakte niet zo gemakkelijk kunt zien. Wil je toch graag eens een walvis van dichtbij bekijken? Dan kan het de moeite zijn om naar Zuid-Afrika af te reizen. In het zeestadje Hermanus kun je walvissen van dichtbij bekijken, of deelnemen aan een boottrip of kanotocht tussen deze majestueuze dieren. Je hebt de grootste kans om veel walvissen te zien tussen september en november.
